به نقل از «مشرق»

آقای صالحی، برجام به کجا رسید؟

تاریخ انتشار: ۱ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۹۲۷۲۷

علی‌اکبر صالحی، وزیر پیشین امور خارجه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی کشورمان، اخیرا طی گفت‌وگویی، خواستار گفت‌وگوی همه‌جانبه ایران با غرب خاصه با آمریکا شده است.

به گزارش مشرق، علی‌اکبر صالحی، وزیر پیشین امور خارجه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی کشورمان که این روزها در کسوت قائم‌مقامی ریاست فرهنگستان علوم قرار دارد، اخیرا طی گفت‌وگویی، خواستار گفت‌وگوی همه‌جانبه ایران با غرب خاصه با آمریکا شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او در این‌باره تصریح کرده است: «ما در چالش با آمریکا همواره روی موضوعات خاص گفت‌وگو کرده‌ایم؛ مثلا در مورد افغانستان یا عراق یا بحث آزادی زندانیان یا برجام و به‌ طور کلی موضوع هسته‌ای؛ اما هیچ‌وقت یک مذاکره گسترده و وسیع سیاسی که دربرگیرنده ابعاد دیگر باشد، نداشته‌ایم. اکنون با توجه به مجموعه شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی، فرصت خوب و مناسبی است که یک گفت‌وگوی همه‌جانبه سیاسی با غرب اعم از اروپا و آمریکا داشته باشیم.»

صالحی همچنین در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره خروج نیروهای شوروی از نوار شمالی و شمال غربی کشورمان پس از جنگ جهانی دوم، دچار مغالطه می‌شود و تصریح می‌دارد: «شوروی بعد از جنگ جهانی دوم در بخشی از ایران حضور داشت. جنگ تمام شده بود؛ اما شوروی‌ها در بخش قابل‌توجهی از ایران، در تبریز، کردستان و حتی اگر اشتباه نکنم تا زنجان و قزوین هم بودند. این تهدید ترومن علیه شوروی‌ها بود که باید خاک ایران را ترک کنید. اگر تهدید ترومن علیه شوروی نبود، چه‌بسا امروز شاهد جدا بودن بخش دیگری از سرزمین‌مان بودیم.» در واقع هدف صالحی از ذکر این نمونه تاریخی، بیان خدمت آمریکایی‌ها به ایران است که اگر نبود، بنا بر ادعای صالحی، ایران دچار تجزیه می‌شد. پس با توجه به این خدمت، لازم است ایران مجددا وارد گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا شود؛ چراکه بنا بر فحوای کلام صالحی، خطر آمریکا کمتر از روسیه و یحتمل چین است.

در نقد اظهارات صالحی، می‌توان گزاره‌هایی را طرح کرد. در نقد بخش دوم اظهارات صالحی مبنی بر تأثیر تهدید ترومن روی خروج نیروهای شوروی از کشور، باید تأکید کرد که عامل اصلی و تعیین‌کننده بر خروج شوروی از ایران، نه تهدید ترومن، بلکه شخص قوام بود. در جریان مذاکرات ۱۹روزه قوام با وزیر امور خارجه و رهبر شوروی(استالین) قوام در برابر تعهد شوروی به خروج از منطقه آذربایجان، قول داد که مجلس وقت را نسبت به دادن امتیاز نفت شمال ایران به شوروی، راضی کند. پس از خروج نیروهای شوروی از ایران، قوام به سمت ایده‌های مصدق (موازنه منفی) گرایش پیدا کرد و دادن امتیاز نفت شمال به کلی کان لم یکن اعلام شد. اما در نقد بخش اول اظهارات صالحی که خواستار گفت‌وگوی مستقیم ایران و آمریکا در همه ابعاد شده است، باید تصریح داشت که اساسا این اظهارنظر در شرایطی که مقامات ارشد آمریکایی بارها از در دستور کار نبودن برجام برای واشنگتن سخن گفته‌اند، نوعی ارسال پالس ضعف تلقی می‌شود. وقتی آمریکا برای احیای برجام امضاشده در سال ۲۰۱۵ برنامه‌ای ندارد و به دنبال تحمیل یک توافق دیگر(پلن سی) است، چگونه می‌توان با این کشور بر سر سایر موضوعات، سر یک میز نشست. آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها به هیچ‌کدام از تعهدات خود در برجام ۲۰۱۵ از جمله رفع تحریم‌ها عمل نکردند و اساسا هنوز هم برنامه‌ای برای عمل به آن تعهدات ندارند. از سوی دیگر، ایران در برهه‌های مختلف با آمریکایی‌ها بر سر موضوعات مشخص و محدود، همکاری‌هایی داشته؛ اما نوع مواجهه آنها با ایران همواره از سر خصومت بوده است. نمونه افغانستان، شرکت ایران در کنفرانس بن و پس از آن محور شرارت نامیده‌شدن تهران توسط بوش پسر، یکی از شاهد مثال‌های گزاره مزبور است.

منبع: روزنامه صبح نو

منبع: مشرق

کلیدواژه: قیمت علی اکبر صالحی برجام آمریکا توافق هسته ای مذاکرات هسته ای امریکا سازمان انرژی اتمی جنگ جهانی دوم صالحی افغانستان واشنگتن عراق خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت گفت وگوی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۹۲۷۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ناقوس مرگ حضور نظامی آمریکا در ساحل

 یک پیروزی راهبردی دیگر برای روسیه در ساحل، نوار نیمه خشک جنوب صحرا رقم خورده است؛ جایی که دولت‌های نظامی به طور فزاینده‌ای از متحدان سنتی غربی خود به نفع ائتلاف‌های جدید با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه دوری می‌کنند.

فایننشال تایمز در بررسی خروج آمریکا از آفریقا و روی آوردن این کشور‌ها به روسیه نوشته است: این تغییر روابط در حالی اتفاق می‌افتد که موجی از ناامنی و وحشت همچنان بر ساحل سایه افکنده است، جایی که شورشیان وابسته به القاعده و داعش بیش از یک دهه است که از نیجر تا بورکینافاسو و مالی ویرانی به بار آورده‌اند. با افزایش نارضایتی مردم به دلیل شکست دولت‌های وابسته به غرب و همچنین کشور‌های غربی در مهار خشونت، حکومت‌های نظامی قدرت را در هر سه کشور به دست گرفته‌اند.

موج احساسات ضدفرانسوی در ساحل، مستعمره سابق فرانسه در نهایت به خروج نیرو‌های فرانسوی منجر شد و در نیجر، کشوری که در ژوئیه شاهد کودتا و حکومت نظامی بود، درخواست‌ها و اعتراضات برای خروج نیرو‌های آمریکایی بالا گرفته است.

«ابراهیم یحیی ابراهیم» تحلیلگر ارشد ساحل در گروه بین‌المللی بحران، می‌گوید: دلیل اصلی نیجر برای پذیرفتن روسیه، حفاظت از خود بود؛ کشوری می‌خواهند دفاع ضد هوایی برای آنها فراهم کند، اینجاست که روسیه وارد می‌شود. این برای نیجر بسیار منطقی است که از این مرحله جدید در ساحل استقبال کند.

تجمع ضدآمریکای مردم نیجر

خروج نیرو‌های آمریکایی از نیجر در ماه مارس زمانی آغاز شد؛ زمانی‌که یک سخنگوی حکومت نظامی، توافق بین ۲ کشور را غیرقانونی خواند و گفت که این توافق «تمام قوانین قانون اساسی را نقض می‌کند».

به نوشته فایننشال تایمز، این روابط طی سفر مقامات آمریکایی از جمله دستیار وزیر امور خارجه در امور آفریقا، و ژنرال «مایکل لنگلی» رئیس فرماندهی آمریکا و آفریقا از نیامی بدتر شد. مقامات نیجریه گفتند که رفتار هیأت آمریکایی، متکبرانه و بی‌ادبانه بوده و به همین دلیل اجازه ملاقات با ژنرال «عمر عبدالرحمان شیانی» رهبر حکومت جدید به آنها داده نشد.

واشنگتن حتی پس از آنکه نیجر توافقی که به نیرو‌های آمریکایی اجازه عملیات در این کشور را می‌داد، ملغی کرد، اصرار داشت که مذاکرات با نیامی ادامه دارد.

«علی الامین زین» نخست‌وزیر نیجر که برای شرکت در نشست‌های بهاری صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی به واشنگتن سفر کرده بود، به طور جداگانه با «کرت کمپبل» معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده دیدار کرد تا در مورد این روابط گفتگو کند. وی به مقام آمریکایی گفت اگرچه کشورش از همکاری در سایر زمینه‌ها استقبال می‌کند، اما نیامی موضع خود را در مورد نیرو‌ها تغییر نخواهد داد.

یکی دیگر از افراد آشنا به این وضعیت گفت اگرچه واشنگتن رسما و طبق درخواست، نیرو‌های خود را از نیجر خارج کرد، اما دو طرف به تفاهمی دست یافته‌اند که به ایالات متحده اجازه می‌دهد همچنان برخی کار‌ها را در این کشور انجام دهد. این فرد از ارائه هرگونه جزئیات در مورد آنچه توافق شده، خودداری کرد.

طی روز‌های گذشته ایالات متحده سرانجام اعلام کرد که بیش از ۱۰۰۰ کارمند نظامی و غیرنظامی خود را خارج می‌کند و انتظار می‌رود این خروج ماه‌ها طول بکشد. سرنوشت دارایی‌های آمریکا در این کشور، از جمله پایگاه ۶ ساله هواپیما‌های بدون سرنشین در نزدیکی شهر شمالی آگادیز، نامشخص است.

پایگاه آمریکا در نیجر

به گفته مقامات آمریکایی آشنا با مذاکرات، منبع اصلی اختلاف در مذاکرات کمپبل و زین توافق بالقوه نیجر برای فروش اورانیوم به ایران بود. اورانیوم مهمترین صادرات نیجر است و این کشور دومین صادرکننده بزرگ این فلز در آفریقاست. زین در ژانویه در تهران بود و هر دو کشور در زمینه بهداشت، انرژی و امور مالی توافق کردند.

به دنبال گرم شدن روابط مسکو-نیامی پس از کودتا، استقبال نیجر از روسیه به طور گسترده اجتناب‌ناپذیر بود. فرانسه و ایالات متحده تقریباً ۶۰۰ میلیون دلار کمک نظامی و اقتصادی را پس از کودتا به حالت تعلیق درآوردند، جامعه اقتصادی کشور‌های غرب آفریقا هم تحریم‌هایی را علیه نیامی اعلام کردند؛ همه اینها باعث شد حکومت نظامی برای تعمیق روابط امنیتی و دیپلماتیک راهی مسکو شود.

همکاری میان نیامی و مسکو از ابتدای سال جاری تشدید شده است و وزارت دفاع روسیه در ژانویه اعلام کرد که هر دو کشور برای باثبات کردن وضعیت در منطقه با یکدیگر همکاری خواهند کرد. پوتین و شیانی ماه گذشته تلفنی گفتگو کردند و بنا بر اعلام کرملین طرحی برای «توسعه همکاری سودمند متقابل در حوزه‌های مختلف» و هماهنگی «تلاش‌های امنیتی و ضد تروریسم» در ساحل محور گفتگو بوده است.

«کامرون هادسون» کارشناس ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی مستقر در آمریکا گفت که با خروج نیروها، آمریکا کنار گذاشته شد.

به گفته هادسون، صدای نارضایتی‌ها در چاد هم بالا رفته و دولت نظامی از نیرو‌های آمریکایی خواسته تا فعالیت‌های خود در پایگاه هوایی «آجی کوسی» را متوقف کنند. حال اگر آمریکا مجبور شود نیروهایش در آنجا را هم بیرون بکشد، واشنگتن در منطقه ساحل کر، گنگ و کور خواهد شد.

خبرگزاری دولتی ریانووستی روسیه گفته است سربازان تازه وارد روس از «سپاه آفریقا» هستند، یک بازوی نیمه رسمی وزارت دفاع روسیه که پس از مرگ «یوگنی پریگوژین» فرمانده واگنر‌ها در سال گذشته، شرکت نظامی خصوصی «واگنر گروپ» را تحت پوشش قرار داد.

یکی از سربازان روس زمانی‌که پا بر زمین فرودگاه نیجریه گذاشت گفت که برای آموزش ارتش نیجر آمده‌اند. او گفت: «ما اینجا هستیم تا همکاری نظامی بین روسیه و نیجر را توسعه دهیم».

منبع: ایسنا

باشگاه خبرنگاران جوان بین‌الملل بین‌الملل